Kışın araç kullanmak, özellikle kar ve buz söz konusu olduğunda deneyimli sürücüler için bile zor olabilir. Ama daha önce hiç kış mevsiminde araba kullanma tecrübeniz yoksa, daha da göz korkutucu olabilir. Kötü hava şartlarında ilk kez araba kullanmak zorunda kalmanız zor olabilir ve sizi biraz endişelendirebilir. Ama hiç şüphesiz zor koşullarda araba kullanırken karşılaşacaklarınız pek çok yolculuktan farklı olacaktır.
Şiddetli yağmur, kar, buz, sis, gök gürültülü fırtına ve şiddetli rüzgar gibi kötü hava koşulları günümüzde giderek daha yaygın hâle geliyor. Zor koşullarda araç kullanmak sadece hava koşullarıyla sınırlı değildir. Geceleri uzak bir alanda, sokak aydınlatması olmadan veya güneşin alçakta olduğu ve sizin görmenizi kısıtladığı zaman araba sürmeyi daha zor hâle getirir.
Bu zorlu koşullarda ne kadar çok araç sürerseniz, o kadar emin olursunuz. Sadece bu değil, aynı zamanda kendi güvenliğiniz ve başkalarının da güvenliği için sürüş ve sürüş tarzınızı farklı durumlarda ayarlamanın da neden önemli olduğu hakkında daha fazla bilgi sahibi olacaksınız.
Genel olarak, birkaç nedenden ötürü tüm kötü hava koşulları için sürüş tarzınızı belirlemeli ve daha dikkatli olmalısınız. Buzda veya yağmurda durma mesafeleri çok daha uzun olduğu için daha erken fren yapmanız gerekebilir. Altın kural, frenler, direksiyon, hızlanma ve vites değiştirme dahil olmak üzere aracınızdaki tüm kontrollerin aktif ve sorunsuz çalışması gerekmektedir.
Sisli havalarda yol kaygan olacaktır bundan dolayı hızınızı azaltın, ani direksiyon manevralarından kaçının. Görüş mesafesi azaldığı için durabilecek mesafede hız yapın. Yol çizgilerini takip edin, orta çizgileri göremiyorsanız sağ kenar çizgilerini takip edin. Belirli aralıklarla ön silecekleriniz çalıştırın. Arasıra camınızı açarak etrafı dinleyin sesten yol ve ilerleyiş hakkında bilgi sahibi olun. Sisli havada araç kullanırken, görüş mesafesi “ciddi şekilde azalmışsa”, kısa farlarınızın yanı sıra sis farlarınızın da açık olduğundan emin olun. Karayolunun durumuna göre sis farlarınızı yakmak için ciddi, görüş mesafenizin önünüzü görmenin en az yüz metrenin altında olması gerekmektedir. Karayolları trafik kanununa göre sis farları sadece sisli, puslu ve yağmurlu havalar dışında kullanılması suçtur. Sis farları sadece daha iyi görmenize yardımcı olmakla kalmaz, aynı zamanda ışık diğer ışıklardan daha parlak olduğu için diğer yol kullanıcılarının sizi görmesine de yardımcı olur. Azaltılmış görüş mesafesi, önünüzde ne olduğunun farkında olmayabileceğiniz anlamına gelir, bu nedenle hızınızı da azalttığınızdan emin olun. Aracınızdaki dörtlü uyarı ışıklarını yakmayın, bu yanlış bir uygulama olup dörtlü uyarı ışıkları sadece acil durumlarda kullanılan bir ışıklı ikaz uyarı sistemidir. Görünürlük iyileştikten sonra sis farlarınızı kapatmayı unutmayın!
Aracı düşük devirlerle yavaşça hızlandırın ve olabildiğince çabuk daha yüksek bir vitese geçin. Hızınızı düşük tutun, potansiyel tehlikelerin farkında olun ve kendinize fren yapmak ve yön vermek için yeterli zaman verin. Tekerleklerin kayma olasılığını azaltmak için, birinci vites yerine ikinci vitesi kullanın.
Özellikle yağmur, buz ve kar gibi koşullarda arabanız ile önünüzdeki araç arasında daha büyük bir fren mesafesi bırakın; her zamanki önerilen boşluğun on katı kadarını bırakın.
Yokuşlara çıkarken veya tırmanırken, vites değiştirmeye veya hızlanmaya gerek kalmadan sabit bir hızı koruyabilmeniz için aracın önünde bol miktarda alan bırakın.
Yokuş aşağı giderken, yokuş aşağı giderken düşük vites kullanın ve kesinlikle gerekmedikçe fren yapmaktan kaçınmaya çalışın. Yine, önünüzdeki araba ile aranızda yeterince boşluk bıraktığınızdan emin olun.
Vites küçültün ve aracı yavaşlatmak için motor frenini kullanın, ancak fren kullanmanız gerekirse, yavaşça uygulayın.Bir viraja yaklaşırken, direksiyon simidini döndürmeye başlamadan önce fren yapmaya başlayın. Arabanız kavramayı kaybederse paniğe kapılmamaya çalışın; en iyi eylem, gaz pedalını yavaşlatmak ve tekerleklerinizin gitmek istediğiniz yönü göstermesini sağlamaktır.
Araba kaymaya başlarsa paniğe kapılmamaya çalışın. Yavaşça direksiyonu yönlendirin. Örneğin, aracın arkası sola kayıyorsa, direksiyonu sola döndürün. Ellerinizi kesinlikle direksiyon simidinden çekmemeli veya ayağınızla frene basmamalısınız.
Yoğun karda sürerken, farlarınızı yaktığınızdan emin olun. Sadece gündüz farlarına bağlı kalmayın. Görüş 100m’nin altına düşerse, sis farlarınızı açın. Ancak görünürlük arttığında bunları kapatmayı unutmayın. Yollarda toprak yoksa, tekerlek izlerinden veya diğer araçların peşinden sürmekten kaçının, çünkü basılmış sertleşmiş kar, taze kardan daha buzludur.
Birçok sürücünün yüreğine korku salacak iki kelime Gizli Buzlanma! Yollarda görünmez, ancak potansiyel olarak kaza riski olan bir yol çeşididir. Özellikle köprü, viyadük gibi yerlerden geçerken daha dikkatli olunmalıdır. Yol tamamen donmuşsa, güneş ışığını yansıtan bir ışıltı fark ettiyseniz, görsel ipuçları orada olmayabilir. Gece veya gizli buzlanma üzerinde araç kullanıp kullanmadığınız anlamak istiyorsanız, aracınızın içinde sessiz ortam sağlayın, müziğinizi kısmalı veya kapatmalı ve tekerleklerinizin sesini dinlemelisiniz. Lastikleriniz hiç ses çıkarmıyorsa, buz üzerinde sürüş yapmanız çok olasıdır.
Sürüşü endişe verici bir olay hâline getirir tespit edilmesi ve dolayısıyla kaçınılması inanılmaz derecede zordur. Buradaki en bariz tavsiye, donma koşullarında araç kullanıyorsanız, aracı yavaş ve sabit tutmanız ve herhangi bir riskli manevra, ani direksiyon hareketlerinden ve sert vites değiştirmelerden kaçınmanız gerekmektedir.
Lastiklerinizi kontrol edin.Kışın yol tutuşunuz ciddi şekilde azalacaktır, bu nedenle lastiklerinizin iyi durumda olduğundan emin olmak önemlidir. Yasalar, diş derinliğinizin minimum 1,6 mm. olmasını gerektirse de, 3 mm’nin altındaki her şeyde kavrama azalmaya başlar, bu nedenle, lastiklerinize dikkat ettiğinizden ve gerekirse değiştirdiğinizden emin olun. Ayrıca, adından da anlaşılacağı gibi, kış aylarında size daha iyi bir tutuş ve çekiş sağlayacak bazı kış lastikleri de alabilirsiniz.
Zülfikar Özmen
İleri Sürüş Teknikleri Eğitmeni
Trafik ve Yol Güvenliği Uzmanı